Description

پیاز (Onion)

پیاز با نام علمیAllium cepa
مناطق مهم اصلی کشت پیاز در ایران، آذربایجان شرقی، اصفهان، استان مرکزی، فارس، خراسان، زنجان و جیرفت است . پیاز را به طور کلی به دو گروه پیاز یا سوخ خشک و پیاز سبز تقسیم بندی می کنند. پیازهای سوخ دهنده یا خشک را معمولاً بر اساس طول روز ( روز کوتاه ، روز متوسط ، روز بلند ، و روز بلند طولانی ) ، نوع مصرف ( سوخ تازه ، سوخ خشک شده وسوخ انباری ) ، رنگ ( سفید ، زرد ، قهوه ای ، قرمز و ارغوانی ) و شکل ( کروی ، پهن و مخروطی ) تقسیم بندی می کنند . پیاز خشک به دلیل وجود اشکال و رنگ های مختلف امکان بازاریابی و فروش سریعی را به کشاورزان می دهد. پیاز سبز که در ایران به اشتباه به عنوان پیازچه شناخته می شود در اصل همان پیازهای معمولی هستند که هنوز سوخ آنها بزرگ نشده و برگ های آن هنوز سبز است. انواع روز کوتاه دارای طعم بسیار ملایم ، گوشت نرم و قابلیت انبار داری کم هستند. انواع روز متوسط نیز دارای گوشت نرم و مصارف تازه خوری هستند. .

شرایط آب و هوائی:
این گیاه سبزی فصل خنک است و بهترین رشد و نمو را در درجه حرارت25-12 درجه سانتی گراد دارد . واریته های مختلف پیاز نسبت به طول روز و دما عکس العمل های متفاوتی نشان می دهند. اغلب واریته های در دمای کم تولید ساقه گل دهنده می کنند بنا براین برای بذر گیری به دمای پایین احتیاج هست. با بذر پاشی در بهار ابتدا ریشه و برگ تولید می شود. تولید پیاز سپس تحت شرایط روزهای بلند و دمای بالا تشکیل و یا افزایش می یابد. انواع روز متوسط در مناطقی با آب و هوای ملایم ( عرض جغرافیایی 38-32 درجه ) پرورش می یابند . پیازهای روز بلند در عرض های جغرافیایی بالاتر از 38 درجه پرورش می یابند.
پیاز ها دارای دوره استراحت بوده که در ارقام مختلف، متفاوت می باشد و از چند روز تا چند ماه طول می کشد. مقاومت زیاد پیاز برای دوره استراحت دمای 28 درجه سانتی گراد و مقاومت کم آن 15-9 درجه سانتی گراد و در شرایط مرطوب می باشد. پیاز احتایج زیادی به نور دارد. بنابراین روزهای آفتابی در رشد و نمو گیاه مؤثر است. بهار گرم همراه با آب کافی برای کشت پیاز مناسب است. پیاز به شوری خاک حساس است .

خاک و کود :
پیاز نیازمند خاک نیمه سنگین،حاصلخیز با زهکش مناسب و فاقد سله است خاک های شنی لومی بهترین خاک برای نفوذ ریشه و توسعه غده هستند اما چنانچه خیلی سبک باشند باید با کود دامی و شیمیایی آنها را تقویت نمود و هوموس انها را بالا برد . در خاک هایی با دمای ملایم و نسبتاً گرم به خوبی رشد می کند. پیاز نسبت به اسیدی بودن خاک بسیار حساس است و اسیدیته مناسب برای پیاز 8/6-6 می باشد. این گیاه نیازمند تأمین مداوم مواد غذایی است . از آنجا که پیاز دارای ریشه سطحی است، مواد غذایی مورد نیاز گیاه مثل ازت، فسفر و پتاس باید در محوطه دسترس ریشه ها قرار گیرد. پیاز ها در مقابل کمبود عناصر نیز واکنش نشان می دهد و این کمبود در انبار داری آنها نیز بسیار مؤثر خواهد بود. زمینی که کشت گیاه در آن صورت می گیرد، باید مسطح باشد. برای کشت پاز به شخم خیلی عمیق احتیاج نیست.استفاده از کود های دامی پوسیده (20 تا 30 تن در هکتار) در افزایش عملکرد و تولید محصول با کیفیت خوب مؤثر است . بهتر است عملیات کود دهی قبل از کاشت گیاه و بر اساس نتایج آزمایش خاک انجام گیرد. بر اساس عملکرد 40 تن در هکتار، گیاهان حدود 145 کیلو گرم نیتروژن، 25 کیلوگرم فسفر و 155 کیلوگرم پتاسیم از زمین می کشند . ولی به طور متوسط حدود 100 کیلو ازت (در دو نوبت)، 80 کیلوگرم فسفر و 200 کیلوگرم پتاس در هکتار توصیه می گردد. برای خاک های شور استفاده از کود های پتاسه سولفاته توصیه می شود . اسیدیته خاک بر میزان فراهمی عناصری مانند گوگرد و بر تاثیرگذار است . مقدار گوگرد موجود در خاک بر تندی پیاز موثر است ، البته گوگرد به طور کلی برای تولید پیاز ( حتی انواع شیرین ) مورد نیاز است .

کاشت :
پیاز را می توان به سه روش کاشت مستقیم بذر ، کاشت خرده پیاز و استفاده از نشاء تکثیر نمود. بسیاری از مزارع تجاری از طریق کاشت مستقیم بذر تولید می‌شوند و از خرده پیاز و نشاء معمولاً هنگامی استفاده می شود که محدودیت زمانی وجود دارد . البته کاشت مستقیم بذر به دلیل کوچکی بذر ها و نیاز حیاتی آنها به تامین رطوبت کافی طی جوانه زنی ممکن است نیاز به مراقبت های بیشتری داشته باشد . با استفاده از نشاء و خرده پیاز می توان کنترل بیشتری در ایجاد فاصله مناسب کاشت ، تولید پیازهایی با اندازه یکنواخت تر و کاهش بدشکلی های فیزیولوژیکی داشت